یوجین فاما، برنده جایزه نوبل اقتصاد، در اظهارنظری جنجالی پیشبینی کرده است که بیتکوین ممکن است طی یک دهه آینده ارزش خود را کاملاً از دست بدهد و به صفر برسد.
پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده، قیمت بیتکوین روندی صعودی به خود گرفت، اما این رشد دوام چندانی نداشت و اخیراً ارزش آن کاهش یافته است. فاما، که در سال ۲۰۱۳ موفق به دریافت نوبل اقتصاد شد و بهعنوان «پدر امور مالی مدرن» شناخته میشود، در جدیدترین قسمت پادکست Capitalisn’t اعلام کرد که افزایش قیمت بیتکوین مسیری مشخص دارد و نمیتوان به پایداری آن امید داشت.
او همچنین نسبت به ایده تبدیل بیتکوین به یک ذخیره استراتژیک ملی توسط دولت آمریکا هشدار داد و گفت: «ورود دولت به این حوزه میتواند نتیجهای معکوس داشته باشد و حتی منجر به سقوط کامل ارزش بیتکوین شود.»
پیشبینی فاما قطعاً بحثبرانگیز است، زیرا بیتکوین تاکنون نشان داده که میتواند از سقوطهای شدید بازگردد. بااینحال، ورود دولتها به بازار رمزارزها ممکن است تعادل این اکوسیستم را بر هم بزند. هرچند که بسیاری از سرمایهگذاران به آینده درخشان بیتکوین ایمان دارند، اما هشدارهای اقتصاددانانی مانند فاما را نیز نمیتوان نادیده گرفت. آینده این رمزارز همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد و تنها زمان مشخص خواهد کرد که این پیشبینی چقدر به واقعیت نزدیک است.
سرنوشت مبهم بیتکوین از نگاه برنده نوبل اقتصاد
یوجین فاما، اقتصاددان برجسته و برنده جایزه نوبل اقتصاد، معتقد است که سیستم مالی مبتنی بر بلاکچین به دلیل نیاز به قدرت محاسباتی عظیم، پایدار نخواهد بود. او همچنین تاکید دارد که ارزهای دیجیتال با آنچه از دانش پولی میدانیم سازگار نیستند و احتمالاً در بلندمدت دوام نخواهند آورد. فاما در اینباره میگوید:
“ارزهای دیجیتال عجیب و گیجکنندهاند، زیرا قوانین رایج ابزارهای مبادله ارزش را نقض میکنند. آنها ارزش ثابتی ندارند و نوسانات شدیدی را تجربه میکنند. چنین ابزاری نباید در سیستم اقتصادی پایدار بماند.”
بیتکوین که با عرضه محدود ۲۱ میلیون واحدی خود بهعنوان «طلای دیجیتال» شناخته میشود، بیشتر بهعنوان یک دارایی ذخیره ارزش در برابر تورم در نظر گرفته میشود تا یک روش پرداخت روزانه. فاما معتقد است که اگر بیتکوین کاربردی نداشته باشد، حتی به اندازه یک تکه کاغذ هم ارزش نخواهد داشت.
طبق دادههای Infinite Market Cap، بیتکوین درحالحاضر هفتمین دارایی ارزشمند جهان محسوب میشود و ارزش بازار آن به حدود ۲ تریلیون دلار رسیده است. قیمت این رمزارز پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید، در مقطعی حتی ۱۰۵ هزار دلار را رد کرد، اما در حال حاضر با قیمتی نزدیک به ۹۷ هزار دلار معامله میشود.
اگرچه دیدگاههای فاما از منظر اقتصاد سنتی قابل تأمل است، اما بیتکوین و سایر رمزارزها در حال تغییر تعریف پول و داراییهای مالی هستند. نوسانات قیمت و عدم ثبات ارزش از چالشهای بزرگ این حوزه محسوب میشود، اما در عین حال، پذیرش فزاینده بیتکوین بهعنوان ذخیره ارزش توسط شرکتها و دولتها نشان میدهد که نمیتوان آن را صرفاً یک حباب گذرا دانست. آینده این فناوری هنوز نامشخص است، اما احتمالاً به این سادگی ناپدید نخواهد شد.