یکی از مدیران ارشد موزیلا، شرکت توسعهدهنده مرورگر فایرفاکس، هشدار داده که در صورت اجرای کامل پیشنهادهای وزارت دادگستری ایالات متحده برای مقابله با انحصار گوگل، ادامه فعالیت این مرورگر با خطر جدی مواجه خواهد شد.
بر اساس گزارشی از ورج، «اریک مولهایم»، مدیر مالی موزیلا، پیشنهادهای مطرحشده را تهدیدی جدی برای آینده فایرفاکس توصیف کرده است. این پیشنهادها شامل ممنوعیت پرداخت مبالغ سنگین از سوی گوگل به شرکتهایی مانند موزیلا و اپل است؛ پرداختهایی که در ازای تعیین گوگل به عنوان موتور جستجوی پیشفرض در مرورگرها انجام میشود.
دادگاه پیشتر رأی داده بود که گوگل از طریق این معاملات انحصاری، به شکلی غیرقانونی سلطه خود بر بازار جستجوی اینترنتی را حفظ کرده و مانع از رشد رقبایش شده است.
این خبر بهخوبی نشان میدهد که حتی اقدامات ضدانحصار، هرچند در راستای رقابت سالم طراحی میشوند، میتوانند آسیبهای جانبی بزرگی برای بازیگران کوچکتر مانند موزیلا داشته باشند. موزیلا برای ادامه فعالیت خود به درآمد حاصل از قرارداد با گوگل وابسته است و حذف این منابع مالی میتواند منجر به تضعیف یا حتی توقف یکی از معدود جایگزینهای مستقل در بازار مرورگرها شود. شاید راهکار متعادلتری لازم باشد که ضمن محدود کردن قدرت انحصاری گوگل، از نابودی رقبای بالقوهاش نیز جلوگیری کند.
خطر حذف فایرفاکس از بازار با تصمیم جدید وزارت دادگستری
پس از مطرح شدن پیشنهاد وزارت دادگستری آمریکا مبنی بر منع پرداختهای مالی گوگل به شرکتهای شخص ثالث، مدیران موزیلا اعتراض خود را اعلام کردهاند و هشدار دادهاند که چنین تصمیمی میتواند به توقف کامل مرورگر فایرفاکس منجر شود.
به گفته اریک مولهایم، مدیر مالی بخش انتفاعی موزیلا، حدود ۹۰ درصد از کل درآمد این شرکت از فایرفاکس تأمین میشود و نزدیک به ۸۵ درصد آن نیز مستقیماً از قرارداد همکاری با گوگل حاصل میگردد. این درآمد نقش حیاتی در پشتیبانی از فعالیتهای بنیاد غیرانتفاعی موزیلا نیز دارد.
مولهایم تاکید کرده است که از دست رفتن ناگهانی این منبع مالی، موزیلا را وادار به کاهش گسترده در فعالیتهای داخلی، از جمله سرمایهگذاریهای فنی و توسعه محصول خواهد کرد؛ موضوعی که میتواند موجب افت کیفیت فایرفاکس و کاهش استقبال کاربران شود. او همچنین هشدار داد که این کاهش درآمد، به محدود شدن منابع مالی برای پروژههای غیرانتفاعی همچون توسعه ابزارهای متنباز وب و تحقیق در زمینه استفاده از هوش مصنوعی برای مقابله با تغییرات اقلیمی خواهد انجامید.
آنچه این بحران بهوضوح نشان میدهد، وابستگی شدید شرکتهای کوچکتر به قراردادهای تجاری با غولهای فناوری است. درحالیکه هدف وزارت دادگستری مقابله با سلطه انحصاری گوگل است، حذف یکباره این پرداختها میتواند تأثیری معکوس داشته باشد و منجر به حذف همان رقبایی شود که برای ایجاد تنوع و رقابت در بازار لازماند. راهحل باید بهگونهای طراحی شود که ضمن مقابله با انحصار، توازن مالی بازیگران کوچکتر نیز حفظ شود، نه اینکه رقابت را از ریشه بخشکاند.