پیمان هوش مصنوعی اتحادیه اروپا (AI Pact) یک توافقنامه داوطلبانه است که با هدف هدایت شرکتها در مسیر پیروی از قوانین آتی هوش مصنوعی تنظیم شده است. با این حال، برخی از غولهای فناوری هنوز تمایلی به مشارکت در آن نشان ندادهاند. اپل و متا از جمله شرکتهایی هستند که از امضای این پیمان سر باز زدهاند و حتی برخی قابلیتهای مبتنی بر هوش مصنوعی خود را برای کاربران اتحادیه اروپا محدود کردهاند. اتحادیه اروپا اوایل امسال با هدف تسریع در انطباق شرکتهای فناوری با قوانین آتی هوش مصنوعی، این پیمان را معرفی کرد. شرکتهایی که این توافق داوطلبانه را امضا میکنند، اصول مربوط به مواردی همچون حاکمیت داده، پاسخگویی، آموزش نیرو و مزیتهای نظارتی را دریافت میکنند.
پیمان هوش مصنوعی اتحادیه اروپا، گامی پیشرو در تنظیم و کنترل استفاده از فناوریهای نوظهور است. اما عدم استقبال برخی شرکتهای بزرگ مانند اپل و متا، به پیچیدگیهای موجود در تعهدات و الزامات این حوزه اشاره دارد. این شرکتها ممکن است نگران از دستدادن انعطافپذیری در نوآوریهای هوش مصنوعی یا نگرانیهایی از تأثیر احتمالی قوانین آینده بر مدلهای کسبوکار خود باشند. محدودکردن دسترسی کاربران اتحادیه اروپا به برخی قابلیتها، از سوی این شرکتها، نشان میدهد که چالشها و اختلافات عمدهای در سطح جهانی در رابطه با تنظیم مقررات هوش مصنوعی وجود دارد که نیاز به مذاکرات بیشتر و تعاملات سازنده دارد.
شرکتهای امضاکننده توافق؛ خودداری اپل و متا
براساس گزارش نشریه Politico، تاکنون بیش از 100 شرکت شامل OpenAI، آمازون، گوگل، مایکروسافت و سامسونگ به پیمان هوش مصنوعی اتحادیه اروپا پیوستهاند، اما نام دو غول بزرگ فناوری یعنی اپل و متا در این فهرست دیده نمیشود. اپل اعلام کرده که بهطور مستقیم با مقامات اتحادیه اروپا در ارتباط است، اما هنوز این توافق داوطلبانه را امضا نکرده است. آنا کوپریان، سخنگوی متا، نیز بیان کرده که این شرکت از قوانین هماهنگ اتحادیه اروپا استقبال میکند و در حال حاضر تمرکز خود را بر روی AI Act قرار داده است. او همچنین افزوده که متا احتمال پیوستن به پیمان هوش مصنوعی در مراحل بعدی را رد نمیکند. این گزارش در شرایطی منتشر شده که نهادهای نظارتی در سراسر جهان به دقت شرکتهای بزرگ فناوری را از نظر حریم خصوصی دادهها و تصمیمگیریهای الگوریتمی زیر نظر گرفتهاند، و این موضوع میتواند دلیل عدم تمایل برخی شرکتها برای پیوستن به پیمان اتحادیه اروپا باشد.
با این حال، اپل و متا بدون امضای این توافقنامه، احتمالاً مجبور خواهند بود محصولات و سرویسهای هوش مصنوعی جدید خود را با تاخیر یا تحت نظارت شدید در اروپا عرضه کنند. عدم پیوستن اپل و متا به پیمان هوش مصنوعی اتحادیه اروپا میتواند به معنای وجود ملاحظات جدی در این شرکتها باشد. فشارهای نظارتی شدید، بهویژه در زمینه حریم خصوصی دادهها و استفاده از الگوریتمها، نگرانیهای فراوانی را برای این شرکتها بهوجود آورده است. همچنین، شاید این شرکتها از محدودیتهای آیندهای که با قوانین سفت و سخت اتحادیه اروپا همراه خواهد بود، احساس نگرانی میکنند. در عین حال، تلاش این غولهای فناوری برای تعامل مستقیم با مقامات اتحادیه اروپا نشاندهنده اهمیت انطباق با قوانین منطقهای است، اما آنها ممکن است به دنبال راههایی باشند که کمتر دست و پای نوآوریهایشان را ببندد.