گزارش تازهای که عملکرد مرورگرهای اینترنتی را از منظر حفاظت از حریم خصوصی کاربران بررسی کرده، تصویر چندان امیدوارکنندهای ارائه نمیدهد. طبق نتایج این بررسی، گوگل کروم با وجود محبوبیت گستردهاش، در زمینه صیانت از دادههای کاربران عملکرد ضعیفی دارد و میتواند آنها را در معرض ریسکهای متعددی قرار دهد.
براساس گزارشی که به نقل از Windows Report منتشر شده، مطالعهای که در دسامبر ۲۰۲۵ توسط شرکت Digitain و با تمرکز بر تهدیدات مرتبط با حریم خصوصی انجام شده، مرورگر ChatGPT Atlas را در پایینترین رتبه این ارزیابی قرار داده است. البته این نتیجه چندان دور از انتظار نیست؛ چراکه این مرورگر محصولی تازهوارد به شمار میآید و هنوز به بلوغ فنی لازم نرسیده است. بررسیها نشان میدهد ChatGPT Atlas در جلوگیری فعال از ردیابی کاربران میان نشستهای مختلف موفق عمل نمیکند و عملاً سد محکمی در برابر ابزارهای رهگیری وبسایتها ایجاد نکرده است.
در این ارزیابی، سه شاخص اصلی مورد توجه قرار گرفتهاند: میزان حفاظت از حریم خصوصی و جلوگیری از ایجاد ردپای دیجیتال، توانایی مسدودسازی ردیابها و جمعآوری دادهها، و همچنین امنیت اتصال و ناوبری در وب. ChatGPT Atlas در هر سه معیار امتیاز بسیار پایینی به دست آورده و در نهایت نمره ریسک حریم خصوصی ۹۹ از ۱۰۰ را ثبت کرده؛ عددی که نشاندهنده سطح بالای خطر برای کاربرانی است که به امنیت دادههای خود اهمیت میدهند.
بهنظر میرسد مشکل اصلی بسیاری از مرورگرهای پرکاربرد، تعارض منافع میان تجربه کاربری، مدلهای تجاری مبتنی بر داده و حفظ حریم خصوصی است. گوگل کروم بهعنوان محصول شرکتی که بخش بزرگی از درآمدش از تبلیغات هدفمند تأمین میشود، ذاتاً در موقعیت حساسی قرار دارد و همین موضوع اعتماد کاربران حساس به حریم خصوصی را کاهش میدهد. از سوی دیگر، مرورگرهای تازهواردی مانند ChatGPT Atlas هنوز فرصت کافی برای توسعه لایههای امنیتی و ضدردیابی نداشتهاند. در چنین شرایطی، کاربران آگاه ناچارند میان راحتی، سرعت و امنیت یکی را در اولویت بگذارند و تا بلوغ کامل این ابزارها، با احتیاط بیشتری انتخاب کنند.
ردهبندی نگرانکننده مرورگرها؛ کدام گزینهها بیشترین تهدید را برای حریم خصوصی دارند؟
در ارزیابی جدیدی که وضعیت مرورگرهای اینترنتی را از منظر حفاظت از حریم خصوصی بررسی کرده، نتایج چندان دلگرمکننده نیست. اگر مرورگر ChatGPT Atlas را که محصولی نوپا محسوب میشود کنار بگذاریم، گوگل کروم در میان مرورگرهای محبوب و پرکاربر دنیا ضعیفترین عملکرد را به خود اختصاص داده است. این مرورگر تنها کمی بهتر از ChatGPT Atlas ظاهر شده و در مجموع، در سه شاخص اصلی بررسیشده، امتیاز ۷۶ از ۱۰۰ را به ثبت رسانده است؛ عددی که نشاندهنده سطح بالای ریسک برای دادههای کاربران است.
در همین بازه، مرورگر Vivaldi نیز با امتیاز ۷۵ وضعیت مشابهی دارد و اختلاف چندانی با کروم نشان نمیدهد. پس از آن، مایکروسافت اج با امتیاز ۶۳ قرار گرفته که اگرچه نسبت به گزینههای بالاتر شرایط بهتری دارد، اما همچنان در محدوده مرورگرهای پرریسک از نظر حریم خصوصی دستهبندی میشود.
بر اساس این گزارش، فهرست ۱۰ مرورگر ضعیف از نظر حفاظت از دادههای کاربران به این ترتیب اعلام شده است:
ChatGPT Atlas، گوگل کروم، ویوالدی، مایکروسافت اج، اپرا، Ungoogled، موزیلا فایرفاکس، اپل سافاری، DuckDuckGo و در نهایت مرورگر Tor. قرار گرفتن نامهایی مانند فایرفاکس، سافاری و حتی Tor در این فهرست، نشان میدهد که معیارهای این بررسی سختگیرانه بوده و صرف شهرت به «حریم خصوصیمحور بودن» لزوماً به معنای کسب امتیاز بالا نیست.
در نقطه مقابل، مرورگرهای Brave و Mullvad Browser بهعنوان گزینههایی معرفی شدهاند که تمرکز ویژهای بر حفظ حریم خصوصی کاربران دارند. Brave برای بسیاری از کاربران نامی آشناست و بهدلیل مسدودسازی پیشفرض ردیابها شناخته میشود. Mullvad Browser اما محصولی کمتر شناختهشده است که حاصل همکاری شرکت Mullvad VPN و پروژه Tor بوده و با رویکردی جدیتر، حداقلسازی ردپای دیجیتال کاربران را هدف گرفته است.
بهنظر میرسد شکاف میان تصور عمومی کاربران و واقعیت فنی مرورگرها در حوزه حریم خصوصی روزبهروز عمیقتر میشود. بسیاری از کاربران بهدلیل عادت یا راحتی، از مرورگرهایی مانند کروم یا اج استفاده میکنند، بیآنکه از میزان دادهای که در پس زمینه جمعآوری میشود آگاه باشند. در مقابل، مرورگرهای حریمخصوصیمحور معمولاً نیازمند سازگاری بیشتر از سوی کاربر هستند و همین موضوع مانع فراگیری آنها میشود. شاید زمان آن رسیده که انتخاب مرورگر نه صرفاً بر اساس سرعت و امکانات، بلکه با توجه جدیتر به امنیت و حریم خصوصی انجام شود.