ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرده که نسخه جدید نرمافزار کمکراننده این شرکت امکان ارسال پیام هنگام رانندگی را برای مالکان خودروهای تسلا فراهم میکند؛ قابلیتی که البته در بخش زیادی از ایالتهای آمریکا با قوانین ایمنی رانندگی در تضاد است.
ماجرا زمانی آغاز شد که یکی از کاربران متوجه شد نسخه جدید سیستم Full Self-Driving هنگام استفاده از گوشی، هشدارهای معمول را نمایش نمیدهد. ماسک نیز در پاسخ، توضیح داد که این رفتار نرمافزار میتواند بسته به شرایط ترافیکی اطراف خودرو تغییر کند. بااینحال، او جزئیات بیشتری ارائه نکرد و نبود یک تیم روابطعمومی فعال در تسلا، فضای ابهام را گستردهتر کرده است.
پیامدادن هنگام رانندگی همچنان ممنوع است
طبق آمار اداره حملونقل آمریکا، تقریباً در تمام ۵۰ ایالت این کشور ارسال پیام هنگام رانندگی غیرقانونی است و نیمی از ایالتها حتی هرگونه استفاده دستی از تلفن همراه پشت فرمان را ممنوع کردهاند. بنابراین، قابلیت جدید اگرچه از منظر فناوری جذاب بهنظر میرسد، اما از جنبه حقوقی و ایمنی چالشهای جدی دارد.
اگرچه توسعه چنین قابلیتهایی نشان میدهد تسلا در مسیر هوشمندسازی خودروها بیوقفه پیش میرود، اما باید پذیرفت که آزادی بیشتر در استفاده از گوشی هنگام رانندگی، حتی با کمک سیستمهای خودران، همچنان یک ریسک بزرگ است. تا زمانی که خودروها واقعاً به سطحی از خودران بودن برسند که بهطور کامل کنترل جاده را برعهده بگیرند، هرگونه تشویق غیرمستقیم به استفاده از موبایل، میتواند ایمنی رانندگان و دیگران را تهدید کند. بهتر است تسلا پیش از عرضه گسترده، شفافسازی بیشتری در مورد سازوکار ایمنی این قابلیت ارائه دهد.
هشدارهای جدی درباره FSD؛ فناوری نیمهخودران زیر ذرهبین ایمنی
با وجود تمام سر و صدایی که ایلان ماسک پیرامون فناوری Full Self-Driving ایجاد میکند، این سیستم همچنان یک ابزار کمکراننده محسوب میشود و خودروهای تسلا را بهطور کامل خودران نمیکند. در نسخههای اولیه، رانندگان حتی هنگام فعال بودن این قابلیت، مجبور بودند دستان خود را روی فرمان نگه دارند، اما این الزام بعدها حذف شد؛ البته به شرط اینکه دوربین داخلی خودرو تشخیص دهد راننده همچنان حواسش به جاده است.
اداره ملی ایمنی راههای آمریکا پس از دریافت بیش از ۵۰ گزارش از عبور خودروهای تسلا از چراغ قرمز یا ورود اشتباه به لاین مخالف، تحقیقات گستردهای درباره عملکرد سیستم Full Self-Driving آغاز کرده است. این سازمان همچنین در حال بررسی تصادفهایی است که در شرایط دید محدود و در ارتباط با این سیستم رخ دادهاند.
از سوی دیگر، تسلا در آستانه پایان یک نبرد حقوقی طولانی با اداره وسایل نقلیه موتوری کالیفرنیا قرار دارد؛ نهادی که ادعا میکند تسلا سالها در بازاریابی سیستمهای Autopilot و Full Self-Driving ، مشتریان را با این تصور غلط مواجه کرده که خودروهایشان توانایی رانندگی کاملاً خودکار دارند.
فارغ از جذابیتهای فناورانه FSD، مشکل اصلی اینجاست که فاصله میان «کمکراننده» و «خودرانی کامل» در ذهن بسیاری از کاربران بهدرستی تبیین نشده است. زمانی که بازاریابی یک سیستم بیش از اندازه جاهطلبانه باشد، کاربران ممکن است سطحی از اعتماد را به آن بدهند که هنوز از لحاظ فنی و ایمنی محقق نشده است. تسلا باید مسئولیتپذیری بیشتری در شفافسازی قابلیتهای واقعی و محدودیتهای این فناوری داشته باشد، تا از یک سو انتظارات واقعبینانه شکل بگیرد و از سوی دیگر، ایمنی عمومی به مخاطره نیفتد.