جک دورسی، چهره شناخته‌شده دنیای فناوری و هم‌بنیان‌گذار توییتر، پروژه‌ای تازه به نام Bitchat را معرفی کرده است؛ پیام‌رسانی غیرمتمرکز که برای ارتباط نیازی به اینترنت یا سرور مرکزی ندارد. این اپلیکیشن با تکیه بر فناوری شبکه‌ی مش بلوتوث کم‌مصرف (BLE) طراحی شده و به کاربران اجازه می‌دهد حتی در شرایط قطعی کامل اینترنت، با یکدیگر پیام رد و بدل کنند.
بیت‌چت درواقع پاسخی عملی به نگرانی‌های فزاینده درباره کنترل متمرکز اطلاعات، قطع اینترنت یا فیلترینگ ارتباطات آنلاین است. بر اساس وایت‌پیپری که دورسی منتشر کرده، این سیستم از ساختاری بهره می‌برد که در آن هر گوشی موبایل به‌عنوان یک گره در شبکه فعالیت می‌کند؛ یعنی نه‌تنها پیام‌ها را ارسال و دریافت می‌کند، بلکه می‌تواند آنها را به گوشی‌های اطراف نیز منتقل کند.
دورسی در معرفی این پروژه گفته که بیت‌چت حال‌وهوای روزهای ابتدایی اینترنت و سیستم‌های آزاد گفت‌وگو مانند IRC را زنده می‌کند. برخلاف پیام‌رسان‌های مرسومی مانند واتساپ یا تلگرام که برای کارکرد خود نیازمند اتصال اینترنتی هستند، بیت‌چت بر پایه ارتباطات نزدیک و محلی طراحی شده و در بحران‌هایی مانند قطع سراسری اینترنت می‌تواند به‌عنوان یک ابزار حیاتی وارد عمل شود.
بیت‌چت را می‌توان یکی از رادیکال‌ترین ایده‌های جک دورسی در مسیر تحقق «ارتباط آزاد و بدون سانسور» دانست. این اپلیکیشن با حذف کامل وابستگی به زیرساخت‌های اینترنتی، نه‌تنها کاربران را از چنگ سانسور و ردیابی نجات می‌دهد، بلکه در شرایط اضطراری نیز می‌تواند نقش یک شبکه اضطراری را ایفا کند. اگرچه استفاده گسترده از این فناوری مستلزم پذیرش جمعی و توسعه سخت‌افزاری بیشتر است، اما بیت‌چت قطعاً نشانه‌ای جدی از آینده‌ای است که در آن مردم، بیش از همیشه، خواهان کنترل بر ابزارهای ارتباطی خود هستند.
بیت‌چت؛ پیام‌رسانی برای دنیای بی‌اینترنت
در فناوری جدیدی که جک دورسی معرفی کرده، ارتباطات از حالت وابسته به اینترنت و سرورهای متمرکز خارج شده‌اند . Bitchat، پیام‌رسانی مبتنی بر شبکه‌ی مش بلوتوث است که پیام‌ها را از یک دستگاه به دستگاه دیگر منتقل می‌کند تا نهایتاً به مقصد برسند؛ درست مثل یک بازی دومینو دیجیتال. هر گوشی تا شعاع حدود ۳۰ متری می‌تواند به دستگاه‌های دیگر وصل شود و اگر خوشه‌های جداگانه‌ای در این شبکه شکل بگیرند، بعضی گوشی‌ها نقش «پل ارتباطی» را برای وصل‌کردن این گروه‌ها ایفا می‌کنند.
اما ویژگی برجسته بیت‌چت چیزی فراتر از معماری فنی‌اش است؛ این پیام‌رسان با تمرکز کامل بر حریم خصوصی واقعی طراحی شده:
- نیازی به ثبت‌نام یا ارائه شماره تلفن و ایمیل نیست.
- هیچ سرور مرکزی وجود ندارد.
- تمام پیام‌ها رمزنگاری سرتاسری دارند.
- و پیام‌ها به‌صورت موقت ذخیره می‌شوند و پس از مدت کوتاهی ناپدید می‌گردند.
همچنین مکانیزم «ذخیره و ارسال» اجازه می‌دهد تا پیام‌ها به‌طور موقتی در شبکه باقی بمانند تا زمانی‌که گیرنده آنلاین شود. جک دورسی اعلام کرده در نسخه‌های بعدی، پشتیبانی از وای‌فای نیز به بیت‌چت اضافه خواهد شد تا ظرفیت ارسال پیام‌های بزرگ‌تر فراهم شود.
ایده بیت‌چت جسورانه و آینده‌نگرانه است. در جهانی که سانسور، قطع اینترنت یا ردیابی آنلاین دیگر به واقعیت‌های روزمره بدل شده‌اند، چنین ابزاری می‌تواند تحولی در دسترسی آزاد به ارتباطات ایجاد کند. بیت‌چت نه‌تنها مناسب شرایط بحرانی و اعتراضات مدنی است، بلکه به شکلی بنیادین به اصل فراموش‌شده‌ای به نام «حریم خصوصی دیجیتال» بازمی‌گردد. هرچند محدودیت برد و نیاز به نزدیکی فیزیکی دستگاه‌ها ممکن است استفاده عمومی را دشوار کند، اما این تنها آغاز یک مسیر بزرگ‌تر است؛ مسیری به‌سمت ارتباطاتی واقعاً آزاد، امن و خارج از کنترل قدرت‌های متمرکز.