دولت نپال اعلام کرده که دسترسی به شبکه‌های اجتماعی پرکاربردی مانند فیسبوک، اینستاگرام، ایکس و یوتوب را به دلیل عدم ثبت رسمی شرکت‌ها در این کشور مسدود کرده است. تنها پلتفرم‌هایی مانند تیک‌تاک و وایبر که مراحل ثبت قانونی را پشت سر گذاشته‌اند، اجازه فعالیت دارند و فیلتر نشده‌اند.
وزیر ارتباطات و اطلاعات نپال، پریتیو سوبا گورونگ، تأکید کرده است که این شبکه‌ها پیش‌تر چندین بار اخطار دریافت کرده بودند تا شرکت خود را در نپال ثبت کنند، اما اقدام مناسبی انجام نداده‌اند. علاوه بر این، دولت از شرکت‌ها خواسته است که یک دفتر نمایندگی یا مرکز تماس در داخل کشور ایجاد کنند تا پاسخگوی کاربران محلی باشند.
این اقدام نپال نشان می‌دهد که حتی کشورهای کوچک نیز در تلاشند کنترل بیشتری بر فضای دیجیتال داخلی داشته باشند و حضور قانونی شرکت‌ها را الزام کنند. از دید من، محدودیت دسترسی به شبکه‌های پرکاربرد می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر زندگی روزمره مردم داشته باشد، اما همزمان انگیزه‌ای برای شرکت‌ها ایجاد می‌کند تا قوانین محلی را جدی بگیرند و زیرساخت‌های خود را مطابق با مقررات کشورها تقویت کنند.
لایحه جدید نپال برای کنترل شبکه‌های اجتماعی؛ بین نظارت و محدودیت
همزمان با فیلترینگ برخی شبکه‌های اجتماعی، پارلمان نپال لایحه‌ای را ارائه کرده که هدف آن مدیریت بهتر پلتفرم‌ها و افزایش مسئولیت‌پذیری آنها عنوان شده است. این لایحه هنوز به‌طور کامل مورد بررسی قرار نگرفته، اما مخالفان آن معتقدند که ممکن است به ابزاری برای سانسور و محدود کردن صدای معترضان در فضای آنلاین تبدیل شود. گروه‌های حقوق بشری نیز هشدار داده‌اند که تصویب این قانون می‌تواند آزادی بیان و حقوق بنیادین شهروندان را تهدید کند.
با وجود این انتقادها، مقامات نپال تأکید دارند که تصویب چنین قوانینی ضروری است تا کاربران و شرکت‌های گرداننده پلتفرم‌ها در قبال محتوای منتشرشده پاسخگو باشند و فضای آنلاین امن‌تر و شفاف‌تر مدیریت شود.
به نظر می‌رسد نپال در تلاش است تعادلی میان نظارت قانونی بر شبکه‌های اجتماعی و حفظ آزادی بیان کاربران برقرار کند، اما تجربه جهانی نشان داده است که چنین قوانین اغلب می‌توانند به ابزار محدودسازی تبدیل شوند. از دید من، نکته کلیدی در موفقیت این لایحه، شفافیت و تعریف دقیق حدود مسئولیت پلتفرم‌هاست؛ در غیر این صورت، کاربران و فعالان آنلاین با محدودیت‌های غیرضروری و اعمال سانسور مواجه خواهند شد.