مایکروسافت در مسیر توسعه تراشه اختصاصی هوش مصنوعی خود، با نام رمز «براگا»، دچار تأخیر قابل توجهی شده است. بر اساس گزارشها، عرضه این تراشه حداقل شش ماه دیرتر از برنامه اولیه انجام میشود و احتمالا تا سال ۲۰۲۶ به بازار نخواهد رسید. این تاخیر نه تنها باعث نگرانیهایی درباره توانایی مایکروسافت در رقابت با انویدیا، غول بازار تراشههای هوش مصنوعی شده، بلکه مشکلات فنی و سازمانی در ساخت چنین سختافزاری را نیز بیش از پیش نمایان ساخته است.
مایکروسافت این پروژه را با هدف کاهش وابستگی به کارتهای گرافیک انویدیا که در دیتاسنترهای هوش مصنوعی کاربرد گستردهای دارند، کلید زده بود. مانند رقبایی چون آمازون و گوگل، این شرکت در تلاش است تا با تولید سیلیکون اختصاصی، بارهای پردازشی هوش مصنوعی خود را بهینهتر مدیریت کند. اما تأخیر در عرضه «براگا» باعث شده که این تراشه در هنگام ورود به بازار، نتواند با مدلهای پیشرفته «بلکول» انویدیا رقابت کند و در نتیجه فاصله مایکروسافت با انویدیا بیش از پیش افزایش یابد.
این تأخیر مایکروسافت نشاندهنده دشواریهای فراوان در توسعه فناوریهای پیشرفته سختافزاری است که حتی شرکتهای بزرگ نیز نمیتوانند به سادگی بر آنها غلبه کنند. در حالی که مایکروسافت تلاش میکند استقلال بیشتری از انویدیا کسب کند، این عقبماندگی میتواند به رقیب فرصت دهد جایگاه خود را محکمتر کند. با توجه به اهمیت روزافزون هوش مصنوعی در صنایع مختلف، سرعت و کیفیت توسعه تراشهها به یکی از عوامل کلیدی موفقیت در این بازار تبدیل شده است. مایکروسافت باید با تقویت تیمهای فنی و مدیریت پروژههای سختافزاری، راهکارهایی برای جبران این تأخیر پیدا کند تا بتواند در رقابت تنگاتنگ آینده باقی بماند.
چالشهای توسعه تراشه «براگا»؛ عقبافتادگی مایکروسافت در رقابت هوش مصنوعی
فرآیند ساخت تراشه اختصاصی «براگا» با مشکلات متعددی روبرو بوده است؛ از تغییرات ناگهانی در طراحی گرفته تا کمبود نیروی انسانی و نرخ بالای جابهجایی اعضای تیم که فشار زیادی به پروژه وارد کردهاند. در اواخر مسیر توسعه، درخواست شرکت OpenAI، شریک کلیدی مایکروسافت، برای افزودن قابلیتهای جدید باعث شد تراشه در شبیهسازیها بیثبات شود و تأخیرهای بیشتری به وجود آید. فشار برای رعایت ضربالاجلها به حدی بود که نزدیک به ۲۰ درصد از اعضای تیم پروژه این فشارها را تحمل نکردند و از تیم جدا شدند.
تراشههای سری «مایا» از جمله «براگا»، نشاندهنده استراتژی مایکروسافت برای یکپارچهسازی کامل زیرساختهای هوش مصنوعی با تمرکز بر پردازش بارهای کاری در فضای ابری آژور است. «مایا ۱۰۰» که اواخر سال ۲۰۲۳ معرفی شد، مبتنی بر فناوری ۵ نانومتری و سیستم خنککننده مایع است و بیشتر برای مرحله استنتاج (Inference) بهینه شده، یعنی جایی که دادههای ورودی تحلیل و تصمیمگیری انجام میشود؛ برخلاف آموزش که پیچیدهتر است.
از سوی دیگر، چیپهای «بلکول» انویدیا که از اواخر ۲۰۲۴ عرضه شدهاند، برای هر دو مرحله آموزش و استنتاج طراحی شدهاند. این تراشهها با بیش از ۲۰۰ میلیارد ترانزیستور و فناوری پیشرفته TSMC، سرعت و کارایی انرژی بسیار بالایی دارند و موقعیت انویدیا را به عنوان تامینکننده اصلی زیرساخت هوش مصنوعی مستحکمتر کردهاند.
تأخیر مایکروسافت در عرضه «براگا» باعث شده مشتریان آژور همچنان وابسته به سختافزار انویدیا باقی بمانند، موضوعی که میتواند هزینهها را افزایش دهد و توانایی مایکروسافت را در ایجاد تمایز در خدمات ابری محدود کند. در حالی که رقبایی مانند آمازون و گوگل با تراشههای اختصاصی خود در حال پیشرفت هستند، انویدیا همچنان با اطمینان صدرنشین بازار باقی مانده است.
مشکلات متعددی که در مسیر توسعه تراشه «براگا» رخ داده، نشاندهنده پیچیدگی بیسابقهای است که شرکتها در تولید سختافزارهای پیشرفته هوش مصنوعی با آن روبرو هستند. فشارهای سازمانی و فنی میتواند روند نوآوری را کند کرده و فرصتها را به رقبا واگذار کند. در این شرایط، مایکروسافت باید با بازنگری در مدیریت پروژه و افزایش همکاری تیمی، تلاش کند تا علاوه بر کاهش وابستگی به انویدیا، جایگاه خود را در بازار رو به رشد هوش مصنوعی حفظ کند. بدون این، ممکن است از رقابت عقب بماند و نتواند انتظارات بازار و شرکای خود را برآورده سازد.