ایالت اوهایو در ایالات متحده آمریکا در حال بررسی لایحهای جنجالی است که در صورت تصویب، ازدواج میان انسان و هوش مصنوعی را بهطور رسمی غیرقانونی اعلام میکند. بر اساس گزارش شبکه NBC4 News، «تدیوس کلگت» نمایندهای از شهرستان Licking این ایالت، طرحی را ارائه کرده که نهتنها ازدواج با سیستمهای هوشمند را ممنوع میکند، بلکه این سیستمها را از داشتن شخصیت حقوقی نیز منع خواهد کرد. در متن لایحه آمده است که هوش مصنوعی نباید به عنوان موجودی دارای آگاهی یا هویت انسانی شناخته شود.
کلگت که ریاست کمیته فناوری و نوآوری مجلس اوهایو را بر عهده دارد، در گفتوگویی با NBC4 توضیح داد: «با توجه به سرعت پیشرفت فناوری و توانایی روزافزون سیستمهای کامپیوتری در تقلید رفتار انسان، ضروری است قوانین روشنی وضع شود تا از هرگونه سوءتعبیر درباره جایگاه هوش مصنوعی در جامعه جلوگیری کنیم.» در صورت تصویب این لایحه، اوهایو نخستین ایالت آمریکا خواهد بود که چنین قانونی را به تصویب میرساند — اقدامی که میتواند الگویی برای سایر ایالتها یا حتی کشورهای دیگر باشد.
این تصمیم، گرچه در نگاه اول ممکن است غیرواقعی یا طنزآمیز به نظر برسد، اما در واقع نشانهای از آیندهای نزدیک است که در آن مرز بین انسان و ماشین روزبهروز مبهمتر میشود. بسیاری از کارشناسان معتقدند که هوش مصنوعی در حال تبدیل شدن به بخشی از روابط انسانی و عاطفی است؛ از چتباتهای همدل گرفته تا همراهان مجازی. اقدام اوهایو را میتوان تلاشی پیشگیرانه دانست تا پیش از آنکه فناوری از قوانین پیشی بگیرد، چارچوبهای اخلاقی و اجتماعی مشخصی تعریف شود. شاید روزی چنین قوانینی نه عجیب، بلکه کاملاً ضروری به نظر برسند.
اوهایو و لایحه پیشگیرانه علیه ازدواج با هوش مصنوعی
کلگت استدلال میکند که لایحه پیشنهادی هدفش جلوگیری از آن است که هوش مصنوعی بتواند نقشهای قانونی همسران مانند اختیار وکالتی، تصمیمگیریهای مالی یا پزشکی بهجای فرد دیگر را به دست گیرد. او در ادامه توضیح داد: «ما درباره برگزاری مراسم ازدواج با یک ربات در کلیسا صحبت نمیکنیم، حتی اگر چنین سناریویی ظرف یکی دو سال آینده ممکن باشد. هدف ما، تعیین مرزهای قانونی و اخلاقی است، نه تحقق آن رویدادها.»
در سالهای اخیر، برخی افراد ادعای ازدواج با هوش مصنوعی را مطرح کرده و حتی مراسم عروسی ساختگی و پر زرق و برق برگزار کردهاند؛ با این حال، هیچیک از این ازدواجها قانونی به رسمیت شناخته نمیشوند و هنوز مشخص نیست لایحه اوهایو دقیقاً چه هدف عملی را دنبال میکند. با این وجود، نگرانی درباره رابطه انسان با هوش مصنوعی مشروع است. چتباتهای پیشرفته امروزی میتوانند رفتارهایی شبیه انسان نشان دهند، پاسخهای چاپلوسانه بدهند و باورهای کاربران را تأیید کنند، حتی اگر آن باورها اشتباه باشند. این موضوع میتواند توهم زنده بودن و هوشمندی این سیستمها را در ذهن کاربران شکل دهد و باعث شود برخی افراد رابطهای واقعی با هوش مصنوعی احساس کنند.
لایحه اوهایو اگرچه در نگاه اول شاید فانتزی یا پیشدستانه به نظر برسد، در واقع بازتابی از چالشهای واقعی تعامل انسان با هوش مصنوعی است. فناوریهای امروزی توانایی ایجاد ارتباطات عاطفی و توهم شخصیت در کاربران را دارند و این میتواند مسائل اخلاقی و قانونی جدی به وجود آورد. حتی اگر ازدواج واقعی با هوش مصنوعی هنوز امکانپذیر نیست، قانونگذاران بهدنبال ایجاد چارچوبی پیشگیرانه هستند تا قبل از اینکه فناوری از قوانین موجود جلو بزند، مرزها و محدودیتهای شفاف تعریف شود. این رویکرد نشان میدهد جامعه بهطور جدی در حال آمادهسازی برای مواجهه با دنیای آینده هوش مصنوعی است.