گزارشهای اخیر نشان میدهد که دولت ترامپ در حال بررسی رویکردی نوین برای اعمال تعرفه بر کالاهای الکترونیکی وارداتی است؛ رویکردی که اینبار تعداد تراشههای موجود در هر دستگاه را ملاک اصلی محاسبه هزینه قرار میدهد.
به گزارش رویترز، این سیاست جدید بخشی از مجموعه اقداماتی است که ترامپ برای کاهش وابستگی شرکتهای آمریکایی به تولیدکنندگان خارجی تراشه در نظر گرفته است. از زمان آغاز جنگ تعرفهای در اوایل آوریل، کاخ سفید چندین بار تهدید کرده بود که محدودیتهای بیشتری برای واردات قطعات حیاتی اعمال خواهد شد.
در مراحل ابتدایی این جنگ اقتصادی، محصولاتی مانند گوشیهای هوشمند، لپتاپها، هارد دیسکها، پردازندهها و تراشههای حافظه کامپیوتری از پرداخت تعرفه معاف بودند. اما وزارت بازرگانی آمریکا بهزودی اعلام کرد که این معافیتها موقتی است و دیر یا زود تعرفهها شامل این محصولات نیز خواهد شد. با این وجود، وعده اعمال تعرفههای هدفمند تاکنون محقق نشده بود.
اکنون، گزارش تازه رویترز نشان میدهد که طرحی مشخص روی میز دولت قرار گرفته است: در این طرح، وزارت بازرگانی آمریکا براساس درصدی از ارزش برآوردشده تراشههای هر محصول، تعرفه وضع خواهد کرد. به این ترتیب، دستگاههایی با تعداد تراشه بیشتر، مشمول تعرفه سنگینتری خواهند شد.
این استراتژی اگر عملی شود، میتواند پیامدهای عمیقی برای صنعت الکترونیک جهان داشته باشد. از یک سو، فشار بر شرکتهای خارجی برای انتقال بخشی از تولید به آمریکا افزایش مییابد، و این دقیقاً همان چیزی است که ترامپ دنبال میکند. اما از سوی دیگر، این سیاست احتمالاً منجر به افزایش قیمت نهایی بسیاری از کالاهای الکترونیکی در بازار آمریکا خواهد شد؛ از گوشیهای پرچمدار گرفته تا لپتاپها و حتی تجهیزات خانگی هوشمند. در نهایت، شاید این تصمیم بیش از آنکه به سود مصرفکنندگان آمریکایی باشد، در خدمت پروژه سیاسی ترامپ برای بازسازی زنجیره تأمین تراشهها در خاک ایالات متحده قرار گیرد.
هشدار اقتصاددانان درباره پیامدهای تعرفهگذاری جدید ترامپ
هرچند جزئیات اجرایی طرح تازه تعرفهگذاری دولت ترامپ هنوز بهطور کامل مشخص نشده است، اما شماری از اقتصاددانان نسبت به عواقب احتمالی آن هشدار دادهاند. به باور آنان، اعمال چنین سیاستی نهتنها بر کالاهای وارداتی اثر میگذارد، بلکه میتواند باعث افزایش هزینه تولید محصولات داخلی آمریکا نیز شود؛ زیرا بسیاری از این محصولات برای ساخت به نهادههای کلیدی خارجی، از جمله تراشهها، وابستهاند.
پیشتر، ترامپ تهدید کرده بود که تعرفهای ۱۰۰ درصدی بر واردات تراشه به ایالات متحده وضع خواهد کرد؛ تهدیدی که در صورت تحقق، میتواند بازار فناوری و صنعت نیمههادی را بهشدت تحتتأثیر قرار دهد. از سوی دیگر، والاستریت ژورنال در گزارشی تازه فاش کرده است که دولت ترامپ حتی در حال بررسی طرحی است که طبق آن تولید تراشه در داخل کشور باید بهاندازه میزان واردات برسد. در غیر این صورت، شرکتهایی که تولید داخلی خود را افزایش ندهند با تعرفههای جدیدی روبهرو خواهند شد.
به نظر میرسد که رویکرد ترامپ به تراشهها بیش از آنکه اقتصادی باشد، رنگ و بوی سیاسی دارد. هدف اصلی او احتمالاً کاهش وابستگی به کشورهای شرق آسیا، بهویژه چین و تایوان است. اما باید توجه داشت که زنجیره تأمین تراشه بهشدت پیچیده و جهانی است؛ تحمیل چنین محدودیتهایی میتواند نهتنها هزینههای تولید را برای شرکتهای آمریکایی بالا ببرد، بلکه فشار مضاعفی بر مصرفکنندگان وارد کند. در نهایت، اگر این سیاستها بدون در نظر گرفتن ظرفیتهای واقعی تولید داخلی اجرا شود، ممکن است به جای استقلال صنعتی، به تورم و کاهش رقابتپذیری اقتصاد آمریکا منجر گردد.